Enerji ve inovasyon literatüründe geçmişte tüm büyük dönüşümlerin arkasında sanayi için buhar enerjisi kullanımı yani enerji teknolojilerinin değişmesi olduğu öne çıkmaktadır. Verilen bu örnekteki değişimin merkezinde enerjinin kullanım yöntemindeki büyük değişim olduğu kolayca görülebilse de bu konunun yanında birçok sosyal gelişme de hesaba katılmalıdır. Bu gelişmelerin tek başına değişime neden olması ya da olmaması yanında dönemin insanlarının hayatında önemli değişiklikler yaratmıştır. Çalışma düzeninde oluşan değişimler, yolculuk için yeni taşıtların oluşması ve evlere kadar yansıyan bazı imkanlar ile kendisini çokça hissettirmiştir.
Enerji konusundaki teknolojik gelişmeler ağırlıklı olarak elektrikli araçlar, depolama, akıllı şebekeler, akıllı evler, verimlilik artışı, hidrojenin yakıtlar ve alternatif enerji kaynakları elde edilmesi etrafında toplanmaktadır. Bu alanlardan her biri başka büyük çalışmalara konu olan alanlardır. Örneğin tek başına hidrojen alanındaki gelişmeler bile dünya enerji ekosistemini tamamen değiştirme potansiyeli taşırken belki de şu an gündem olmayan bir şekilde gelecek nesillerin enerji ihtiyacını karşıladığı görülebilecektir. Bu alanlardan her biri birbirini de etkileyerek gelişime katkı sağlamakta ve avantajları ile dezavantajları beraberinde getirmektedir. Yenilenebilir enerji gibi kurtarıcı gözü ile bakılan enerjilerde birçok avantaj bulunurken tabii ki bu türde de dezavantajlar bulunmaktadır.
İnovasyon ve ARGE politikalarının belirlenmesinde gelişen teknolojinin etkisini de etken olarak bulundurulmasına rağmen genel anlamda enerji politikalarının belirlenmesinde enerji krizi baş rolü kimseye kaptırmamıştır. Bu krizin ardından geçen son 50 yılda dünyada yaşanan teknoloji atağının etkisi hem arz tarafında hem de talep tarafında enerji alanını çok etkilemiştir. Bunu anlamak için eğer enerji krizi olmasaydı, enerji teknolojileri nasıl gelişirdi yorumlarsak; teknolojinin hızlı gelişimini de dikkate almamız gerekir. Bahsi geçen yıllarda bilgisayar ve haberleşme teknolojileri hayatımızın önemli bir parçası olmak için ilk adımlarını atmaktaydı. Ardından gelen gelişmeler ile endüstriler çok önemli değişimler gösterdi. Bu noktada inovasyon çalışmasında belirtilen insanlık tarihinde tüm büyük dönüşümlerin ardında enerji teknolojilerinin dönüşümü var iddiası geçmişte doğru bile olsa bilgisayar ve haberleşme dönüşümü ile geçerliliğini yitirmiştir. Şu anda her ne kadar enerji hayatımızın vaz geçilmez bir kaynağı olsa da insanlığın en büyük değişim etkeni olmaktan çıkmıştır. Son 50 yıldan ve teknoloji artışından da öte son 10-15 yılda yaşanan bilgi teknolojileri dönüşümünün hayatımızda yarattığı etki belki de en büyük dönüşüm olarak anılabilecektir.
Enerji literatüründe bir kurtarıcı rolü biçilen yenilenebilir enerjinin tek başına dünyanın ihtiyacını karşılayamayacağı bilinmesi gerekmektedir. Bazı çok umut bağladığımız ifadeler, maalesef gerçekten hayata geçememektedir. En öne çıkan konulardan biri de güneş ya da rüzgâr gibi yenilenebilir enerji kaynaklarının her zaman ulaşılamaz ve sürekli değişken olması gibi bir yönü bulunmasıdır. Yenilenebilir kavramı da zaten bu şekilde işlemesinden kaynaklanmaktadır. Bu kaynaklar yer kürede sürekli dönüşerek çevresel kirlenmenin önüne geçilmesinde yardımcı olacaktır. Burada yapılması gereken kaynağın değişkenliğine uyum sağlayarak en verimli kullanım imkânı bulmaktır. Bu da çalışmalarda sürekli anılan ARGE ve teknoloji gelişmeleri ile kısmen mümkün olabilecektir. Kısmi olma durumu kaynağın örneğin gece güneşin olmaması gibi veya rüzgârın çok şiddetli esip güvenlik amaçlı cihazların devreden çıkarılması gibi durumlarda ortaya çıkacaktır.
Enerji sektörü devletlerin yapıları ile o kadar iç içe geçmiş bir alandır ki birini çıkardığınızda diğerinin ortada kalması mümkün olamayacaktır.
Enerji sektöründeki birçok çalışmanın sonuçlarının desteklenmesi için yapılması gereken sosyal projelerin halen çok yaygınlaşmaması nedeniyle de gelişmeler yavaş ilerlemektedir. Kamuoyunun bu tür gelişmelere aşina olması ve yapılan çalışmaları daha bilinçli takip etmesi ile hemen finansal kazanım olmasa bile yer küreye verilen zarar da azalma ile geri dönüş sağlanacaktır. Mutlaka yürütülen sosyal projelerde bulunmaktadır fakat inovasyon, ARGE ve strateji konuları gündeme geldiğinde odak teknik meseleler arasında dolaşıp belki de yürüyen birçok faaliyet gözden kaçmıştır. Bu konuda enerji verimliliği alanı da bazen kaynak farklılıkları konusuna odaklandıkça kaçmaktadır. Oysa enerjinin verimli kullanımı ile oluşan kapasite en ucuz enerji üretim kaynağı olarak benimsenmelidir. Çalışmalarda enerji verimliliği alanında da teknoloji faaliyetlerinin artması kabaca bahsedildi fakat bu konuda hem teknik hem de yapılması gereken birçok sosyal faaliyet bulunmaktadır. Eğitim aşamasında hem çevresel duyarlılık hem de bu konun kardeşi olan enerji tasarrufu sürekli gündemde tutulmalı ve yaygınlaştırılmalıdır.
Kavacık Mah. Öge Sk. No: 20/17 Beykoz / İstanbul
Ulutek Teknopark Üniversite 1. Cad. No: 933 Görükle Nilüfer / Bursa
+90 850 307 92 77
© 2023 United Yazılım Teknolojileri A.Ş. Tüm Hakları Saklıdır.